Romatoid Artrit

Romatoid artrit sebebi tam olarak bilinmeyen, kronik, hızlı progresyon gösteren ve birden fazla eklemi aynı anda tutabilen sistemik bir hastalıktır. Romatoid artritte görülen tutulum çoğunlukla simetrik ve poliartiküler olmakla birlikte, oligoartiküler ve monoartiküler tutulumlar da gösterebilmektedir. Tipik olarak sinovite yol açar ve bunun sonucunda inflamasyon artar, sinovyum hipertrofik bir görünüm alır, kıkırdak doku aşınmaya başlar.

Romatoid artrit kadınlarda daha sık görülür. Toplumda en sık 20-50 yaş aralığındaki bireyleri etkiler. Romatoid artritli hastalarda sabah tutukluluğunun 1 saatten fazla olması, ödem, subkutan nodüller, romatoid faktörün pozitifliği ve birtakım radyolojik değişiklikler tanıyı destekler.

Semptomlara bakıldığında ise etkilenmiş olan eklemde kızarıklık, ısı artışı, ödem, eklem hareket açıklığında azalma ve kas gücünde düşüşler görülebilir. Ayrıca bu tür hastalarda yüksek ateş, halsizlik gibi durumlar da söz konusu olabilir.

El-el bileği tutulumlu olan hastalarda en çok MCP ve PIP eklemler etkilenirken, distal interfalangeal eklemler nadiren etkilenir. MCP eklemler ulnar deviasyona, el bileği ise radial deviasyona gidebilir. MCP ve İnterfalangeal eklemlerde kuğu boynu deformitesi ya da düğme iliği deformiteleri görülebilir.

Dirsek tutulumlu hastalarda ise tipik ve olağan belirti, dirsek ekleminde ekstansiyon hareketinin kısıtlanması şeklinde gerçekleşir. Ayrıca bu bölgede oluşan nodüller ulnar veya radial sinire bası yaparsa, tuzaklanmış nöropatilere sebebiyet verebilirler.

Omuz eklemindeki tutulmalar ise hastalığın ilerlemiş olduğu vakalarda kendisini gösterir. Bu bölgedeki sinovit oluşumları omuz ekleminde hasara yol açar.

Kalça tutulumu olan hastalar da aynı şekilde ilerlemiş vakalarda görülür. Eklem hareketlerinde kısıtlılık ve ağırlık aktarımları yapılırken ağrı oluşumu ile bireylerin GYA'sını zorlaştırır.

Diz eklemindeki tutulumlarda ise tıpkı osteoartritte olduğu gibi fleksiyon kontraktürleri gelişebilir; ağrı, ödem ve quadriceps güçsüzlüğüne sebebiyet verebilir.

Bunların haricinde ise ayak-ayak bileği, vertebral kolon ve temporomandibular eklemlerde de tutulumlar görülebilir.

Kritik not: Romatoid artrit sistemik bir hastalık olduğundan dolayı birçok organ ve sistemde de tutulumlara sebep olabilir. ESH ve CRP değerlerinde yükselmeler görülebilir, anemi ve yüksek ateş görülebilir.

Romatoid Artritte Fizyoterapi ve Rehabilitasyon: Akut alevlenme dönemlerinde istirahat, eklem pozisyonlamaları, EHA korumaya yönelik yaklaşımlar tercih edilirken; stabil olunan dönemlerde ise dinamik kuvvetlendirme egzersizleri, aerobik egzersizler ve su içi uygulamalar tercih edilebilir.

Kritik not: Akut alevlenme dönemlerinde, tutulum gösteren eklemlerde aşırı yük ve stres oluşturmamak gerekir. Bu dönemde kas kuvvetini koruma amaçlı izometrik egzersizler ile birlikte kontraktür ve deformite oluşumlarını engellemek için ise ağrı sınırında NEH çalışılabilir. Stabil dönemlerde ise dinamik kuvvetlendirme ve statik germe egzersizler kombine bir biçimde uygulanabilir. Ayrıca hastalar için uygun ortez ve yardımcı gereçler ile hastanın GYA'sında kolaylaştırma sağlanabilir.