Diz Muayenesi
Ortopedik Muayene / Diz Muayenesi

Inspeksiyon

Diz eklemi ayakta durma, oturma ve yürürken olmak üzere üç farklı açıdan değerlendirilmelidir. Burada diz ekleminin dizilimi, herhangi bir kızarıklık, şişlik gibi deformitelerin varlığı değerlendirilir

Palpasyon

Diz ekleminde palpe edilmesi gereken yerler; patella, kuadriceps femoris kası ve tendonu, patellar tendon, prepatellar bursa, medial ve lateral femoral kondil, medialdeki ve lateraldeki tibial platolar ve eklem aralıkları, fibula başı, iliotibial bant, popliteal fossa, biceps femoris tendonu, semimembranoz ve semitendinosus tendonları palpe edilir.

Medial ve lateral eklem aralıklarında ağrı olması menisküs yırtıklarını düşündürür. Patellar ballotmana bakarak dizde efüzyon varlığını kontrol edebiliriz. Bunun için bir elimiz patellanın üst kısmından suprapatellar pouch 'ı sıvazlayıp inferiora doğru bastırılır ve diğer el ile patella femura doğru bastırılır. Dizde sıvı varsa ballotman hissi alınır.

Eklem Hareket Açıklığı

Diz ekleminde fleksiyon ortalama 140 derece ve ekstansiyon -10 derecedir.

Menisküs İnstabilite Testleri

* McMuray Testi

Hasta sırt üstü yatar ve diz tam fleksiyona alınır. Bir el hastanın topuğuna, diğer el dizine yerleştirilir. Diz tam fleksiyonda ve bacak önce iç, sonra dış rotasyona getirilir ve maksimum fleksiyondan 90 derece fleksiyona getirilir. Klik sesi duyulabilirbilir ve femoral kondil menisküs yırtığı üzerinden geçerken ağrı oluşturabilir. Medial menisküs için dış rotasyona, lateral menisküs için iç rotasyona alınır.

* Apley Testi

Hasta yüz üstü yatar ve diz 90 derece fleksiyona alınır. Hastanın uyluğu sabitlenir . Ayak üzerinden bacak aşağı doğru kuvvet verilir. Eklem çizgisinde ağrı hissedilirse menisküs yırtığı söz konusudur. Uyluk sabitlenirken, ayağa ve bacağa yukarı doğru kuvvet uygulanırken ağrı oluşuyorsa kapsül ve ligamentlerde yaralanmaya işarettir. Diş rotasyonda medial menisküs ve kapsüler bağlar, iç rotasyonda lateral menisküs ve kapsüler bağlar muayene edilir.

Ligaman İnstabilite Testleri

* Lachman Testi

Hasta sırt üstü yatar ve diz 15-30 derece fleksiyona alınır. Ardından bir el ile femur tutulur, diğer el ile tibia öne doğru çekilir. Tibia 5 mm den fazla öne kayarsa test pozitiftir. Hiperlaksisite olan kadınlarda 7-8 mm ' ye ulaşır ve bu normal kabul edilir.

* Öne Çekmece Testi

Ayak nötralde olacak şekilde ; diz 90, kalça 45 fleksiyona alınır, ayağın üzerine oturmak üzere tibia stabilize edilir. Tibia platosuna her iki elle öne doğru translasyon yapılır. Sağlam dize göre daha fazla öne geliyorsa test pozitiftir. Arka çapraz bağ yaralanması varsa yalancı pozitif sonuç olabilir.

* Pivot - Shift Testi

Hastanın bacağı hiperextansiyona ve iç rotasyona alınır ve dize valgus kuvveti verilir . Ardından yavaşça fleksiyona getirilir. Ekstansiyonda subluksasyona uğrayan tibia lateral platosu, 20-30 derece fleksiyonla redükte edilir. Bu esnada oluşan atlama hissi ve gözle görülen tibia redüksiyonu rotasyonel instabiliteyi gösterir. Anestezi altında yapılması tavsiye edilir.

Arka Çapraz Bağ Muayene Testleri

* Arka Çekmece Testi

Hasta sırt üstü yatar. Kalça 45 ve diz 90 derece fleksiyona alınır, ayak nötraldedir. Hastanın ayağının üzerine otururuz ve böylece bacağı sabitleriz. Burada tibiayi arkaya doğru iteriz, anormal bir hareket varlığı testi pozitif yapar.

* Posterior Çökme Belirtisi

Hasta sırt üstü yatar. Kalça 45 ve diz 90 derece fleksiyona alınır . Burada PCL yoksa tibia, yer çekimi etkisiyle arkaya doğru kayar ve diz önünde bir çukur görülür.

Patellofemoral Eklem Testleri

* Aktif Quadriceps Çekme Testi

Diz ekstansiyondayken hasta quadriceps kasını istemli olarak kasar ve burada patellanın yukarı doğru çıkması gerekir. Anormal bir hareket, testin pozitif olduğunu gösterir.

* Patellofemoral Öğütme Testi

Diz ekstansiyona alınır ve burada patellayı femura doğru bastırırız. Hastadan quadriceps kasını kasmasını isteriz. Eğer ağrı varsa , retropatellar bir patoloji söz konusudur.

* Patellar Korku (Apprehension) Testi

Diz 20 derece fleksiyona alınır ve patellayı mediale doğru iteriz. Hastada bu hareket sırasında hasta korkar ve quadriceps kasını kasarak dizini ekstansiyona alır. Bu test , tekrarlayan patella çıkıkları için patognomoniktir.

* Q Açısı

Hasta ayakta durur, SIAS 'tan patella ortasına ve patella ortasından tuberositas tibiaya çekilen çizgiler arasında kalan açıdır. Normali 5-10 derece arasıdır; 15 derecenin üstü patolojiktir.

Q açısının artması; ön diz ağrısı, patellar subluksasyona ve kondromalazi patellaya neden olabilir.

  • Derleyen: Fzt. Nazlı Dilara Özkaradeniz