Alzheimer
Alzheimer
Alzheimer hastalığı, demansın bir alt tipidir ve yaşlanmayla birlikte görülmektedir. En büyük problemlerden biri ise yakın hafızanın kaybıdır. Yaşın ilerlemesiyle beraber nöral hücre kayıpları giderek artar ve beyin ağırlığında azalmalar baş gösterir.
Kritik Not: Alzheimer hastalığında unutkanlığın temel sebebi asetilkolinin azalmasıdır.
Hastalığın erken evrelerinde, kişinin GYA'sında çok önemli zorluklar görülmez. Genellikle küçük çaplı unutkanlıklar, anlatılan olayların tekrarlanması, kelime bulmada zorluk gibi problemlerle karşılaşılır. Bu evrede tanı koymak zordur ve takip gerekir.
Hastalar orta evreye geldiklerinde ise tipik semptomlar daha da artar. Hastaların GYA'sı giderek zorlaşır ve temel ihtiyaçların karşılanmasında yardıma ihtiyaç duymaya başlarlar. Erken evreye ek olarak agresif davranışlar, depresyon gibi belirtiler eklenir. Genellikle bu evrede tanı konulur.
Hastalar ileriki evreye geldiklerinde, ambulasyonlarını ve GYA'daki bağımsızlıklarını çok büyük oranda kaybederler. Temel ihtiyaçlarını kendi başlarına karşılayamazlar ve yatağa bağımlı hale gelebilirler. Bu dönemde yatak yaralarının önlenmesi için pozisyonlamalar en önemli koruyucu hizmetlerden biri haline gelir.
Alzheimer Hastalığında Risk Faktörleri:
a) İleri yaş, aile öyküsü.
b) Genetik faktörler.
c) Kafa travmaları.
d) Diyabet ve hipertansiyon gibi sistemik hastalıklar.
e) Tütün ürünleri ve kronik alkolizm gibi zararlı alışkanlıklar.
Alzheimer Tipik Semptomları:
a) Yakın zamanda gerçekleşen olayları hatırlamakta güçlük.
b) Konuşurken sık sık duraksama, kelime seçmekte zorluk.
c) Evini, yönünü bulmakta zorluk.
d) REM bozuklukları.
e) Düşme ve denge problemleri.
f) GYA' da bağımsızlığın azalması.
Alzheimer'da Fizyoterapi ve Rehabilitasyon:
Motor becerilere yönelik egzersizlerin ve aktivitelerin düzenlenmesi, aerobik kapasitenin korunmasına ve artırılmasına yönelik egzersizler, denge ve koordinasyonun geliştirilmesine yönelik egzersizler, su içi uygulamalar şeklinde sıralanabilir.
Kritik Not: Alzheimer hastalığında en önemli egzersizlerden biri grup egzersizleridir. Grupça yapılan egzersizler hem motivasyonu artırır hem de mental durumun pozitife çevrilmesinde önemli rol oynar. Ayrıca grup egzersizlerinde dans ve müzik gibi öğelerin yer alması da bir diğer önemli aktivitelerden biridir.
- Derleyen: Fzt. Ergin Sağlam