Brakial Pleksus Anatomisi

Brakial pleksus, servikal ve torasik spinal sinirlerin birleşerek üst ekstremiteleri (kol ve el) innerve eden bir ağ yapısına dönüşmesidir. Bu pleksus, C5, C6, C7, C8 ve T1 spinal sinir köklerinden oluşan bir ağdan meydana gelir ve genel olarak servikal bölgedeki intervertebral foramenlerden çıkarak, omuz bölgesine kadar uzanır.

Brakial Pleksus Anatomik Yapısı

A. Kökler (Roots): C5, C6, C7, C8 ve T1 sinir kökleri burada yer alır.

B. Gövdeler (Trunks): Kökler, gövdelere birleşir. Üç ana gövde oluşur:

* Üst gövde (Truncus superior): C5 ve C6 köklerinin birleşmesiyle oluşur.

* Orta gövde (Truncus medius): C7 kökünden tek başına oluşur.

* Alt gövde (Truncus inferior): C8 ve T1 köklerinin birleşmesiyle oluşur.

C. Dallanmalar (Divisions): Her bir gövde, ön ve arka olmak üzere iki dala ayrılır.

* Üst gövde (Truncus superior) iki dala ayrılır: Ön ve arka.

* Orta gövde (Truncus medius) tek bir dal oluşturur: Ön ve arka.

* Alt gövde (Truncus inferior) iki dala ayrılır: Ön ve arka.

D. İşlemler (Cords): Dallar, üç ana kordona dönüşür.

* Üst kordon (Lateral cord): Üst gövdenin ön dalı ve orta gövdenin ön dalından oluşur.

* Arka kordon (Posterior cord): Üç arka dalın birleşiminden oluşur.

* Alt kordon (Medial cord): Alt gövdenin ön dalı ile birleşir.

E. Dallar (Branches): Bu kordonlar, çeşitli motor ve duyusal sinir dalları verir.

* Dorsal scapular sinir (C5): Levator scapulae, rhomboid kaslarını innerve eder.

* Suprascapular sinir (C5, C6): Supraspinatus ve infraspinatus kaslarını innerve eder.

* Lateral pectoral sinir (C5, C6, C7): Pectoralis major kasını innerve eder.

* Musculocutaneous sinir (C5, C6, C7): Biceps brachii, brachialis ve coracobrachialis kaslarını innerve eder.

* Median sinir (C5-T1): Kol ve eldeki birçok kası innerve eder.

* Ulnar sinir (C8, T1): El ve avuç içindeki bazı kasları innerve eder.

* Radial sinir (C5-T1): Triceps brachii, brachioradialis, extensor kasları gibi kasları innerve eder.

* Axillary sinir (C5, C6): Deltoid ve teres minor kaslarını innerve eder.

Brakial Pleksus'un Fonksiyonu

Brakial pleksus, özellikle üst ekstremiteyi denetleyen sinirlerin büyük bir kısmını içerir. Bu sinirler, kasların motor fonksiyonlarını sağlar ve aynı zamanda ciltten gelen duyusal uyarıları beyne ileterek vücudun propriosepsiyonunu (pozisyon algısını) düzenler.

Brakial Pleksus'un Klinik Önemi

Brakial pleksus, çeşitli travmalar, doğum sırasında zedelenmeler (özellikle Erb’s Palsy) veya tümörler nedeniyle zarar görebilir.

* Erb-Duchenne paralizisi: Genellikle doğumda bebeklerin omuzlarının sıkışması sonucu C5 ve C6 köklerinin hasar görmesiyle ortaya çıkar. Bunun sonucu olarak omuz ve kol kasları felç olabilir.

* Klumpke paralizisi: C8 ve T1 köklerinin hasar görmesi sonucu elde güç kaybı ve parmakları etkileyen felçler görülebilir.

* Brahiyal pleksus yaralanmaları: Yüksek enerjili travmalar (örneğin trafik kazaları) pleksusun büyük kısmının hasar görmesine yol açabilir, bu da geniş bir motor ve duyusal kayıplara yol açar.

Brakial Pleksus Tanı ve Tedavisi

Brakial pleksus yaralanmalarının tanısı, klinik muayene ve görüntüleme yöntemleriyle konulabilir. Elektromiyografi (EMG) ve sinir iletim testleri, sinir hasarının seviyesini ve ciddiyetini belirlemek için sıklıkla kullanılır. Tedavi genellikle fiziksel terapi, cerrahi müdahaleler ve sinir onarımını içerir.

Sonuç

Brakial pleksus, üst ekstremitenin motor ve duyusal fonksiyonlarının yönetilmesinde kritik bir rol oynar. Bu yapının düzgün çalışması, günlük aktivitelerde kol ve elin verimli bir şekilde kullanılabilmesi için önemlidir. Kaza veya hastalık durumlarında, brakial pleksusun değerlendirilmesi ve tedavisi, hastanın işlevselliğini geri kazanmasına yardımcı olabilir.